Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Yönetim Bilişim Sistemleri 2. sınıfında Veri Tabanı Yönetim Sistemleri dersinde SQL dilini öğreniyoruz. Bu derste okulumuzun Oracle veri tabanı sunucusunu internet üzerinden kullanarak SQL çalışabiliyoruz ancak hem bu konuya daha fazla aşina olmak isteyenler için hem de internete erişim olmayan zamanlarda da SQL pratiği yapabilmek amacıyla bilgisayarımıza Oracle veri tabanını kurmak isteyebiliriz. İşte bu rehberimizde Oracle Database’i nasıl kurulacağını ve dersimize uygun hale nasıl getirileceğine detaylı bir biçimde ele alacağız.
Geçmiş aylarda Docker ile Oracle Database’ın nasıl kurulacağını anlatmıştık. Bazı kullanıcılar için nispeten spesifik tarafları olan bu yöntemi daha kolay hale getirmek ve çevrimdışı olarak SQL çalışabilmek için Oracle Database’ı bilgisayarınıza kurmanın farklı bir yoluna değineceğiz. Yapacağımız işlemler bir önceki rehberimizdeki mantığa benzer; ancak daha kısa zaman alan bir kurulum süreci olacağını söyleyebiliriz. Dilerseniz başlayalım.
Aşamalardan kısaca bahsetmemiz gerekirse Virtual Box isimli sanal makine yazılımıyla bilgisayarımıza bünyesinde Oracle Database dahil çeşitli ürünler bulunduran Oracle Linux işletim sistemini kuracağız. Bu yöntemle Windows üzerine yükleyeceğimiz bu ikinci işletim sistemiyle karmaşık görünen veri tabanı edinme konusunu mümkün olduğunca kolaylaştırmış olacağız.
Aklınıza Docker ile mi yoksa Virtual Box ile mi Oracle Database kurmalıyız sorusu gelebilir. Aslında bunun cevabı size bağlı: Docker yönteminin biraz daha fazla sistem kaynağı tüketen ve kurulum şekli karışık bir yapısı olsa da bu süreçleri atlattığınızda sağlıklı çalıştığını söyleyebiliriz. Virtual Box ise basit bir kurulum şekli sunuyor ve az bellek harcıyor ama bazı durumlarda kararsız çalıştığını söylemek mümkün. Özetle, bilgisayarınız en az 8GB RAM’i varsa ve kısa yoldan hemen Oracle kurup SQL çalışmak istiyorsanız bu yöntemi seçebilirsiniz. Yaşayacağınız problemler için yorumlardan destek alabileceğinizi unutmayın.
Virtual Box İndirme
Buradaki linke tıklayın ve Windows Hosts seçeneğine tıklayarak Virtual Box’ı indirin. Kurulum şekli oldukça basit, ileri ve evet butonuna peş peşe tıklayarak tamamlayabilirsiniz, burada değiştirmeniz gereken bir ayar yok.
Oracle Linux İmajını İndirme
Buradaki Drive linki üzerinden bünyesinde Oracle Database ve Oracle SQL Developer ürünleri hali hazırda yüklü gelen Oracle Linux işletim sistemi imajını indirin. Bu imajı Virtual Box’a entegre edip bilgisayarımıza sunucularda kullanılan ikinci bir işletim sistemi kuracağız.
HR Şemasını İndirme
Derslerde kullandığımız HR şemasını Oracle veri tabanına eklemek için buradaki Drive linkine tıklayarak şemanın SQL komutlarını indirin ve masaüstüne atın. Ardından bu RAR dosyasının üstüne sağ tıklayıp ‘Klasöre Çıkart’ seçeneğine tıklayın.
Virtual Box Konfigürasyonu
Virtual Box yazılımı da bir Oracle yazılımı olduğu için Oracle Linux ile oldukça uyumlu çalıştığını tahmin edersiniz. Dilerseniz ayarlamalara başlayalım.
Virtual Box’ı çalıştırın ve açılan pencereden İçe Aktar butonuna tıklayın. Buradan az önce indirdiğiniz Oracle Linux imajını dosya kısmından seçin ve ekleyin. İleri ve hemen peşinden bir daga ileri butonuna tıklayın. Son olarak lisans sözleşmesini de kabul ederek Oracle Linux yazılımını Virtual Box’a ekleyin. Ekleme işlemi biraz zaman alabilir, sağ taraftaki barın dolmasını bekleyin.
Eklediğimiz Oracle Linux’u çalıştırmak için bazı ayarları yapmamız gerekiyor. Ayarlar butonuna tıklayın ve sol taraftan Sistem kısmına erişin. Anakart sekmesinde yer alan Ana Bellek değerini 4096 ile değiştirin.
Hemen peşinden ‘İşlemci’ sekmesine ve İşlemciler değerini 2 olarak değiştirin.
Ayarlarda yapmamız gereken son işlem ise sol taraftaki menüde Paylaşılan Klasörler’e tıklayın. Görselde de işaretlenmiş olduğu üzere en sağda yer alan artı ibaresine tıklayın ve açılan küçük penceredeki Klasör Yolu başlığından az önce masaüstüne çıkardığınız HR klasörünü seçin. Alt kısımdaki Oto-bağla kutucunu da işaretleyip Tamam butonuna tıklayın ve ardından bir daha Tamam butonuna tıklayarak ayarları bitirmiş oldunuz.
Oracle Linux’a Giriş
Tüm temel ayarlamaları yaptığımıza göre Başlat butonuna tıklayın ve Oracle Linux işletim sistemini çalıştırın. İlk açılışta pencere küçük görünecektir. Bunu düzeltmek için üst kısımda yer alan Görünüm menüsünden Tam Ekran Kipi’ne tıklayarak Oracle Linux’a tam ekrana geçebilir (tam ekrandan çıkmak için aşağıdaki menüyü kullanabilirsiniz) veya standart olarak sağ üstten ekranı büyütebilirsiniz. Ekran otomatik olarak çözünürlüğünüze alınacaktır, alınmazsa bunları bir iki kez tekrar edin.
Şimdi Oracle Linux’u düzgün kullanabilmek için klavye ve format ayarlarını yapmamız gerek. En sağ tarafta yer alan pil, güç ve ağ ikonlarının bulunduğu menüye tıklayın. Aşağıda yer alan Ayarlar ikonuna tıkladıktan sonra açılan pencereden sol tarafta ‘Region & Language’ kısmına erişin. Burada yapacağımız iki değişiklik var: İlki klavye dilini Türkçe’ye çevirmek, ikinci ayar ise formatı Türkiye’ye çevirmek.
İlk önce Input Sources başlığının altındaki artı (+) butonuna tıklayın ve dil tablosunun altındaki üç noktaya tıklayıp açılan kutucuğa Turkish yazın ve Türkçe’yi klavye giriş dili aşağıdaki görsellerde olduğu gibi ekleyin. Ardından listedeki Türkçe’yi İngilizce’nin üstüne çıkarın ve İngilizce’nin üstüne bir kere tıklayıp eksi (-) butonuna tıklayın. Bu şekilde Oracle klavyenize uyumlu hale gelecektir.
Son olarak üstte Formats kısmına tıklayın ve kutucuğa Türkiye yazıp seçimi yaparak tarih, saat, sayıların ifade şekli gibi ayarları sisteminize uyumlu hale getirebilirsiniz. Format değişikliği sonrası ‘Restart’ butonuna tıklayın ve Oracle Linux’u yeniden başlatın.
Not: İşletim sisteminin dilini tamamen Türkçe’ye çevirmek çeşitli sorunlara sebebiyet verebilir.
Oracle Database’e Erişim ve HR Şemasının Eklenmesi
Artık bilgisayarımızda Oracle Linux sunucu çalıştığına göre SQL’e erişimi sağlayabiliriz. Masaüstünde yer alan SQL Developer uygulamasını çalıştırın. İlk açılış birkaç dakika sürebilir.
SQL Developer açıldığında karşınıza çıkan mesaj kutusunu OK butonuna tıklayarak geçin. Üst menüde yer alan Tools’a ve peşinden açılan menüden Preferences seçeneğine tıklayın. Açılan pencerede sağ üstteki arama kutucuğuna NLS yazın. Karşınızdaki seçenekler arasında Language, Territory, Data Language, ISO Currency kısımlarını Turkey veya Turkish olarak değiştirin. Ardından OK butonuna tıklayın.
Tüm bu rehberimizin sonunda HR şemasını oluşturmaya başlayabiliriz. Öncelikle Oracle veri tabanımıza system kullanıcıyla bağlanıp HR kullanıcısını oluşturacağız. Sonra oluşturduğumuz HR kullanıcısına tabloları ve diğer veri tabanı objelerini ekleyeceğiz.
Sağ tarafta yer alan system kullanıcısına çift tıklayın. Karşınıza SQL cümlelerini yazabileceğiniz system isimli bir sekme açılacak. Ek bilgi olması açısından system Oracle’da tüm yetkilere sahip en üst seviye kullanıcıdır.
Daha önceki aşamalarda masaüstüne çıkardığımız HR isimli klasörü Virtual Box’a eklemiştik. Şimdi bu klasörü kullanma zamanı. Sağ üst kısımda yer alan Places butonuna ve açılan menüden sf_HR ibaresine tıklayın. Karşınıza 4 farklı SQL script’i çıkacak. İlk önce 01 account.sql dosyasını SQL Developer üzerine sürükleyin. Bazı SQL komutları ekranınızda belirecek. Aşağıdaki görselde işaret edilen sağdaki kullanıcı seçeneğinden system’i seçin ve peşinden SQL Worksheet başlığının altındaki Run Script butonuna tıklayın. Herhangi bir sorun yaşamadığınızı doğrulamak için Output bölümünü kontrol etmeyi unutmayın.
HR kullanıcısını oluşturduğumuza göre artık bunun içini tablo ve kayıtlarla doldurabiliriz. Ancak öncelikle HR kullanıcısına giriş yapmalıyız. Sağ tarafta yer alan yeşil artı (+) butonuna (New Connection) tıklayın. Bilgileri aşağıdaki görselde olduğu gibi işaretlenen yerlere doldurun.
Username: HR
Password: hrpass
Save Password kutucuğu seçili
Service Name: ORCL
Bu seçenekleri doldurduktan sonra Test butonuna tıklayın, sol alttaki Status ibaresi Success olduğunda Connect butonuna tıklayın. Ve oluşturduğumuz HR kullanıcısına bağlanmış olduk.
Şimdi ise tablolarımızı ve diğer veri tabanı objelerini oluşturabiliriz. Aşağıdaki görev çubuğundan HR klasörünü açın ve 02 create tables.sql dosyasını SQL Developer üzerine sürükleyin. Aşağıdaki görselde işaret edilen sağdaki kullanıcı seçeneğinden bu sefer HR’yi seçin ve peşinden SQL Worksheet başlığının altındaki Run Script butonuna tıklayın. Bu işlemin aynısını sırasıyla son iki diğer dosya için de gerçekleştirin. Son olarak SQL Developer üzerinde açık olan bütün sekmeleri çarpıya tıklayarak kapatın. Artık HR kullanıcısına bağlanarak (üstüne çift tıklayarak) istediğiniz sorguyu yazabilir, SQL çalışabilirsiniz.
Anlatımımız bu kadardı, okuduğunuz için teşekkürler.